Kişiliğin ve bağlanma biçimlerinin subjektif yorgunluk üzerine etkisi: Psikobiyolojik kuram temelinde inceleme

Abstract

Yorgunluğu tanımlamada literatürde bulunan boşluk sebebiyle araştırmanın yorgunluğu kişilik ve bağlanma düzleminde değerlendiriyor olmanın geliştiricilik açısından katkı sağlayacağı düşünülmüştür. Ayrıca Piper Yorgunluk Ölçeğinin yorgunluğu çok boyutlu şekilde açıklamaya çalışması sağlıklı bireyler üzerinde uygulanmasının araştırmaya özgünlük katacağı düşünülmektedir. Araştırmanın literatüre en önemli katkısı yorgunluğu etkileyen faktörlerin bütünleyici bakış açısıyla ele alınacak olmasıdır. Çalışmamızda zarardan kaçınma mizacına sahip kişilerin yorgunluğu yenilik arama ve ödül bağımlılığı mizacına sahip olanlara göre daha yüksek algıladıkları bulunmuştur. Karakter özelliklerinin hiçbirinin yorgunluğu algılama düzeylerinde farklılık saptanmamıştır. Son dönem araştırmaları ışığında mizaç profillerinin yorgunluk üzerine etkisini incelediğimizde temkinli, hassas ve metodik mizaç profillerinin güvenilir mizaca göre yorgunluğu daha yüksek algıladıkları; fanatik, karamsar, bağımlı ve organize karakter profillerinin yorgunluğu güvenilir karakterlerden daha yüksek algıladıkları bulunmuştur. Duygusal-güvenilmez ve organize-temkinli kişilik ağının yorgunluğu yaratıcı güvenilir kişilik ağından daha yüksek algıladıkları bulunmuştur. Çalışmamızda kaygılı bağlanma stiline sahip olan bireylerin yorgunluğu kaçıngan ve güvenli bağlanma stillerine sahip olan bireylerden daha yüksek seviyede algıladıkları bulunmuştur.Due to the gap in the literature in defining fatigue, it was thought that evaluating fatigue at the level of personality and attachment would contribute to the development of the study. In addition, it is thought that the application of the Piper Fatigue Scale on healthy individuals to explain fatigue in a multidimensional way will add originality to the research. The most important contribution of the study to the literature is that the factors affecting fatigue will be addressed from an integrative perspective. In our study, it was found that people with harm avoidance temperament perceived fatigue higher than those with novelty seeking and reward addiction temperaments. None of the character traits had a difference in thelevel of fatigue perception. When we examined the effect of temperament profiles on fatigue in the light of recent research, it was found that cautious, sensitive and methodical temperament profiles perceived fatigue higher than reliable temperament; fanatic, pessimistic, dependent and organized character profiles perceived fatigue higher than reliable characters. Emotional-unreliable and organized-competent personality network perceived fatigue higher than creative-reliable personality network. In our study, it was found that individuals with anxious attachment style perceived fatigue at a higher level than individuals with avoidant and secure attachment styles.