Ruh sağlığı alanında çalışan danışman ve terapistlerin ikincil travmatik stres düzeyleri ile bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu araştırmada ruh sağlığı alanında çalışan danışman ve terapistlerin ikincil travmatik stres düzeyleri ile bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini 59 psikiyatrist, 254 psikolog, 138 sosyal hizmet uzmanı ve 85 çocuk gelişimi uzmanı olmak üzere toplam 536 katılımcı oluşturmaktadır. Katılımcıların 430'u kadın, 106'sı erkektir. Araştırma verileri Kişisel Bilgi Formu, Bilişsel Kontrol ve Esneklik Ölçeği ve İkincil Travmatik Stres Ölçeği ile toplanmıştır. İkili karşılaştırmalar için bağımsız gruplar T testi, çoklu karşılaştırmalar için Tek Yönlü Anova testi ve post hoc testi olarak Tukey testi kullanılmıştır. Katılımcıların ikincil travmatik stres ve bilişsel esneklik düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Araştırma bulguları, katılımcıların çok az düzeyde travmatik strese, orta düzeyin biraz üzerinde bilişsel esnekliğe sahip olduğunu göstermiştir. Demografik verilere göre, katılımcıların yaşları ile ikincil travmatik stres düzeyleri negatif yönde anlamlı şekilde ilişkilidir. Aylık gelir, öğrenim durumu ve meslekte deneyim süresi değişkenleri ile ikincil travmatik stres arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Ayrıca, daha yüksek yaş gruplarındaki katılımcıların bilişsel esneklik düzeylerinin daha alt yaş gruplarına göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Cinsiyetin bilişsel esneklik düzeyi ile ilişkili olduğu saptanmış ve erkeklerin bilişsel esneklik düzeylerinin kadınlara oranla daha yüksek olduğu bulunmuştur. Katılımcıların ikincil travmatik stres düzeyleri ile bilişsel kontrol ve esneklik düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemek için yapılan korelasyon analizinde katılımcıların ikincil travmatik stres düzeyleri ile bilişsel esneklik düzeylerini gösteren ortalama puanlar arasında negatif yönde orta düzeyde bir ilişki bulunduğu görülmüştür. Elde edilen bu verilerin birey ve kurum düzeyinde alınabilecek önlemler için bilgi sağlayacağı düşünülmektedir.This study investigates the association between secondary traumatic stress and cognitive flexibility levels of counselors and therapists working in mental health area. The sample consisted of 536 participants, 59 psychiatrists, 254 psychologists, 138 social workers, and 85 child development specialists. The sample involved 430 female and 106 male participants. The data were collected with the Personal Information Form, the Cognitive Control and Flexibility Questionnaire, and the Secondary Traumatic Stress Scale. Independent t-test was used for paired comparisons and one-way Anova test for multiple comparisons. The Tukey test was used as the post hoc test. Pearson correlation analysis was performed to determine the association between the participants' secondary traumatic stress and cognitive flexibility levels. The participants displayed low levels of traumatic stress and slightly above-average levels of cognitive flexibility. According to the demographic data, the participants' ages and secondary traumatic stress levels were significantly negatively associated. Monthly income, educational background, and professional experience had significant and negative associations with secondary traumatic stress. Moreover, older participants had higher cognitive flexibility levels than younger ones. It was observed that sex was associated with cognitive flexibility levels, and males had higher cognitive flexibility levels compared to females. The correlation analysis performed to determine the association between the participants' secondary traumatic stress and cognitive control and flexibility showed a negative and moderate association between the participants' average secondary traumatic stress and cognitive flexibility scores. It is thought that the obtained data will provide insight into the measures that can be taken at individual and institutional level.